Môi Trường

Nguyên nhân và cách xử lý trùn đỏ trong bể hiếu khí

Đăng bởi FRESHLAB - 11:25 25/06/2025

Trùn đỏ là gì?

Trong hệ thống xử lý sinh học chứa bùn hoạt tính, sự xuất hiện của ruồi Midge, hay còn gọi là Chironomids, là điều không hiếm gặp. Ở giai đoạn ấu trùng, chúng được gọi là trùn đỏ do màu sắc đặc trưng và giống loài muỗi, nhưng không có vòi để hút máu.

  • Vòng đời của ruồi Midge trải qua bốn giai đoạn chính, với tuổi thọ trung bình từ 3 đến 5 ngày:
  • Trứng: Ruồi Midge cái trưởng thành đẻ trứng trong môi trường nước thải.
  • Ấu trùng: Các trứng nở thành ấu trùng trong hệ thống xử lý nước thải.
  • Thành trùng: Ấu trùng giun đỏ tiếp tục phát triển thành nhộng.
  • Côn trùng: Nhộng nở thành ruồi Midge trưởng thành.

Một số nguyên nhân phát sinh trùn đỏ

Tỉ lệ F/M thấp

Khi lượng chất hữu cơ (BOD) trong nước thải không đủ so với lượng vi sinh vật, giun đỏ sẽ phát triển mạnh để tận dụng các bông bùn hoạt tính làm thức ăn.

Bể nhiều bùn (MLSS cao)

Bể chứa quá nhiều bùn hoạt tính tạo môi trường thuận lợi cho giun đỏ phát triển.

Hàm lượng oxy hòa tan (DO) thấp

Mặc dù giun đỏ thường sống trong môi trường giàu oxy, chúng vẫn có thể sống sót và phát triển ở mức DO thấp hơn so với các vi sinh vật khác.

Ảnh hưởng của trùn đỏ đối với bể hiếu khí

Đối với việc duy trì hệ thống xử lý nước thải, giun đỏ, giai đoạn ấu trùng của ruồi Midge, là vấn đề đáng quan tâm. Những ấu trùng này có cơ thể màu đỏ dính, bám vào các chất rắn lơ lửng và bao bọc trong kén, cùng với chất hữu cơ đang phân hủy. Dưới sự bảo vệ của các kén này, giun đỏ có thể tiêu thụ một lượng đáng kể bùn, vi khuẩn floc và vi khuẩn nitrat hóa.

Sự xâm nhập của giun đỏ có thể dẫn đến hiện tượng vón cục bùn, chất rắn nổi lên hoặc tạo bọt. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, sự xuất hiện của giun đỏ có thể gây hỏng hóc hệ thống xử lý nước thải có bùn hoạt tính chỉ trong thời gian ngắn. Các nhà vận hành thường phát hiện các ấu trùng dạng trứng bám dính, làm tắc nghẽn các máy bơm của hệ thống trước khi chúng tiêu thụ hết chất rắn lơ lửng trong dung dịch hỗn hợp (MLSS).

Các bể sinh học và bể lắng thứ cấp là nơi ưa thích của các ấu trùng gây hại này. Ruồi Midge thường đẻ trứng trong môi trường nước tĩnh, giàu chất dinh dưỡng với giá thể cố định, váng nổi hoặc tảo. Khi trứng nở, ấu trùng sẽ chìm xuống đáy để ăn chất hữu cơ và bùn. Hemoglobin trong cơ thể ấu trùng giun đỏ tạo màu đỏ và cho phép chúng sống trong điều kiện nồng độ oxy hòa tan thấp.

Cách xử lý trùn đỏ trong bể hiếu khí

Điều chỉnh tỉ lệ F/M

Tăng lượng chất hữu cơ (BOD) hoặc giảm lượng bùn (MLSS) để tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển tốt hơn, hạn chế sự phát triển của giun đỏ. 

Tăng cường khuấy trộn

Khuấy trộn đều đặn giúp phân tán bùn, giảm thiểu sự tích tụ của váng bề mặt và tảo, ngăn chặn môi trường sống lý tưởng cho giun đỏ.

Thả cá vào bể

Một số loại cá có thể ăn giun đỏ, giúp giảm số lượng giun trong bể.

Bổ sung vi sinh

Một phương pháp phổ biến hiện nay là sử dụng vi khuẩn Bacillus thuringiensis israelensis. Vi khuẩn này hoạt động bằng cách xâm nhập vào ấu trùng giun đỏ qua đường tiêu hóa. Trong môi trường kiềm của ruột ấu trùng, protein của Bacillus được kích hoạt, gây tổn thương và làm chết giun đỏ trong thời gian ngắn, sau đó chúng sẽ phân hủy.

Sử dụng chlorine

Khi các phương pháp phòng ngừa không đạt hiệu quả, việc sử dụng thuốc diệt ấu trùng và các tác nhân hóa học có thể trở thành biện pháp cuối cùng để xử lý tình trạng giun đỏ. Trước khi áp dụng các hóa chất này, người vận hành hệ thống cần kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo rằng các sản phẩm được sử dụng đã được cơ quan quản lý địa phương chấp thuận và phê duyệt.

Phòng tránh sự xuất hiện của trùn đỏ trong xử lý nước thải

Kiểm soát ánh sáng: Tắt ánh sáng điện vào ban đêm, vì ruồi Midge thường bị thu hút bởi ánh sáng và có thể sinh sản gần các nguồn sáng.

Duy trì môi trường xung quanh: Cắt tỉa cây cối mọc um tùm quanh hệ thống xử lý để tạo không gian thông thoáng và giảm ẩm ướt, yếu tố thuận lợi cho sự sinh trưởng của ruồi Midge.

Khắc phục lỗi vận hành: Bất kỳ sự cố nào trong quá trình lưu thông cần phải được xử lý kịp thời để tránh tạo điều kiện cho sự phát triển của giun đỏ.

Bảo trì định kỳ: Vào đầu mùa hè, hãy kiểm tra và duy trì hệ thống xử lý nước thải để đảm bảo không có vật cản làm cản trở lưu thông và giữ cho hệ thống luôn sạch sẽ.

Nguồn: nhathuoclongchau