Cách xử lý rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình

Có hơn 15 triệu tấn chất thải mới mỗi năm ở Việt Nam. Trong đó, chiếm 50% tổng số là rác thải từ các khu đô thị. Mặc dù việc thu gom rác thải đang được cải thiện trên khắp cả nước nhưng vẫn còn rất hạn chế, đặc biệt ở các vùng nông thôn xa thành phố lớn. Vì vậy chúng ta cần biết cách phân loại rác thải sinh hoạt.

Có gần 100 bãi chôn lấp rác tại Việt Nam, nhưng đâu đó vẫn có những bãi rác chưa hợp vệ sinh gây nguy hiểm cho người lao động và người vô gia cư đang sinh sống bằng việc nhặt rác ở các nơi này và còn góp phần vào vấn nạn ô nhiễm không khí của đất nước.

Để tiến hành quản lý và xử lý rác thải sinh hoạt trong mỗi gia đình, một trong những điều đầu tiên các gia đình có thể thực hiện là giảm thiểu việc xử lý rác bằng cách hạn chế xả rác. Cách tốt nhất để làm xử lý rác thải sinh hoạt là giảm lượng rác được thải ra. Để làm điều này,bạn có thể sử dụng các bao bì tái sử dụng để sau khi dùng xong có thể bán cho người thu mua đồng nát. Nhiều sản phẩm tẩy rửa, vệ sinh bán trên thị trường có bao bì có thể được tái chế, do đó chúng vừa giúp bạn tiết kiệm thời gian xử lý rác thải mà còn thân thiện với môi trường, nhất là bạn còn có thể kiếm thêm một ít tiền tiêu vặt từ việc bán đồng nát nữa.

Theo số liệu thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tổng khối lượng chất thải sinh hoạt hằng năm ở nước ta là 25 triệu tấn. Tuy nhiên, chỉ có 30% trong số đó là được xử lý hoặc sử dụng để sản xuất phân hữu cơ, còn lại là 70% chôn lấp trực tiếp.

Hiện nay có 2 phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt an toàn cho sức khỏe con người và bảo vệ môi trường: sinh học và đốt trực tiếp. Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt đơn giản và dễ thực hiện nhất, chủ yếu dựa vào sức người và thời gian chứ không phụ thuộc vào máy móc, công nghệ. Phương pháp này đặc biệt rất hiệu quả với các chất thải rắn hữu cơ.
Quá trình xử lý sinh học rác thải sẽ dựa vào hoạt động phân huỷ của vi sinh vật nhằm phân hủy các chất hữu cơ có trong rác. Để thúc đẩy quá trình phân hủy đó đạt hiệu quả cao và triệt để, bạn cần phải tạo các điều kiện và môi trường tối ưu cho những vi sinh vật tham gia phân huỷ. Xử lý rác thải bằng phương pháp sinh học hiện tại có 2 cách: ủ đống và chôn lấp.

Có thể xem ủ đống là một trong những cách xử lý đơn giản với quy mô nhỏ nhất. Rác thải sinh hoạt sẽ được ủ thành đống hoặc luống, nổi trên mặt đất hay chìm hẳn dưới hố, hoặc là nửa nổi nửa chìm. Đây là một quá trình ổn định sinh hóa các chất hữu cơ để chuyển đổi thành các chất mùn. Trong suốt quá trình ủ, oxy sẽ được tiêu thụ dần cho đến hết, và chuyển từ hiếu khí sang kị khí; nhiệt độ có thể dao động lên tới khoảng 60-70 độ C.

Đây là phương pháp lưu giữ rác thải trong bãi và có lớp đất phủ đất lên trên. Với cách xử lý rác thải sinh hoạt này, chất thải sẽ trải qua quá trình phân hủy sinh học và tạo thành các sản phẩm như axit hữu cơ, các hợp chất nitơ và một số các loại khí như CO2, CH4,…

• Bố trí, sắp xếp rác thải thành những lớp dày khoảng 40- 80 cm lên mặt đất, rồi sau đó nén chúng lại và tiếp tục trải những lớp khác lên.
• Cứ mỗi lớp rác dày khoảng 2- 2,2 mét thì phủ một lớp đất dày từ 10- 60 cm lên trên rồi lại nén chặt lại. Lặp lại cho đến khi đạt độ cao 15 mét. Mỗi lớp như vậy là 1 ô rác.

Phương pháp này được sử dụng phổ biến tại nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là đối với chất thải rắn độc hại công nghiệp, y tế…, giúp xử lý triệt để các tác nhân gây ô nhiễm có trong rác, không gây tốn diện tích. Tuy nhiên chi phí đầu tư cho phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt này cao hơn so với phương pháp sinh học, đồng thời dây chuyền vận hành phức tạp, đòi hỏi tay nghề cao.

Quá trình này thường được thực hiện trong các lò đốt rác chuyên dụng ở nhiệt độ cao (từ 850 đến 1.100 oC). Phản ứng cháy sẽ liên tục được thực hiện, và nhiệt độ sẽ được duy trì bằng cách bổ sung năng lượng bằng điện hay nhiệt toả ra khi đốt cháy nhiên liệu như gas, dầu diezen…

Phương pháp thiêu đốt góp phần giảm bớt tới mức nhỏ nhất chất thải cho khâu xử lý cuối cùng là chôn lấp tro, xỉ. Ngoài ra, năng lượng phát sinh trong quá trình thiêu đốt có thể tận dụng cho các ngành công nghiệp sử dụng nhiệt hoặc phát điện.

• Công nghệ đốt cả đống: Rác thải sẽ được đưa vào khoang đốt với tốc độ chậm, khí sinh ra được đưa qua ống dẫn đến tuốc bin để sản xuất điện, sau đó qua các bộ phận giảm bớt sự ô nhiễm không khí và hủy bụi. Cuối cùng là qua ống khói và thoát ra bên ngoài.
• Công nghệ đốt tầng lỏng: Rác thải sẽ được xử lý sơ bộ để phân thành từng lô có kích thước tương đồng nhau, sau đó được đưa vào một thùng sắt hình trụ có khả năng chịu nhiệt cao, trong thùng có chứa một lớp các chất trơ như cát silic, đá vôi, alumin, các vật liệu gốm đã được lỏng hóa nhờ khí nén ở mức cao.

Nguồn tham khảo: www.cleanipedia.com